Veelgestelde vragen Rusland en Belarus
Op deze pagina vindt u antwoorden op de meest voorkomende vragen over samenwerking met de Russische Federatie en Belarus. Deze pagina wordt steeds geactualiseerd. Komt u er niet uit of heeft u andere vragen, neem dan contact met ons op via het contactformulier.
Er is de dringende oproep gedaan om alle institutionele en formele samenwerkingen te bevriezen. Ditzelfde geldt voor het aangaan van nieuwe formele en institutionele samenwerkingen met instellingen in de Russische Federatie en Belarus. Dit betekent dat activiteiten die vallen onder de samenwerkingsverbanden tot nader order stoppen. Dit houdt onder meer in dat er geen financiële transacties meer worden gedaan en dat er geen data en kennis meer worden uitgewisseld. Het is uiteindelijk aan de Nederlandse kennisinstelling zelf om hierover een afweging te maken.
Daarnaast gelden er Europese sancties die onder meer de overdracht van dual use technologieën en van technologie die gebruikt kan worden door de Russische defensie- en veiligheidssector, de olieraffinage, de luchtvaart en de ruimtevaartindustrie verbieden. Ook het verlenen van technische bijstand aan Rusland is op deze terreinen verboden. Technische bijstand kan de vorm aannemen van instructies, advies, opleiding, overdracht van praktische kennis of vaardigheden of adviesdiensten en omvat ook mondelinge vormen van bijstand.
Er is de dringende oproep gedaan om alle institutionele en formele samenwerkingen tot nader order te bevriezen. Het is aan de instelling zelf om keuzes te maken op het gebied van individuele onderzoekers. Als het onderzoeksgebied echter binnen een van technologieën van de Europese sancties valt (dual-use, olie-technologie, lucht- en ruimtevaart en finance), is het juridisch verboden om kennisoverdracht plaats te laten vinden. Instellingen worden geacht deze wetgeving na te leven. Informele contacten met individuele wetenschappers, docenten en studenten uit Rusland en Belarus kunnen doorgaan.
De geldende sancties tegen Rusland hebben betrekking op de overdracht van technologie inclusief technische bijstand (kennisoverdracht) op specifieke terreinen (dual-use, olie-technologie, lucht- en ruimtevaart en finance). Overdracht van technologie op die terreinen is verboden. Zie hiervoor de sancties met betrekking tot dual use technologie. Indien u heeft vastgesteld dat uw samenwerking buiten de reikwijdte van de geldende sancties valt, geldt nog steeds de oproep om alle institutionele of formele samenwerkingen met Russische en Belarussische kennisinstellingen te bevriezen en geen nieuwe samenwerkingen aan te gaan. Het is de bedoeling dat de kennisinstellingen hier zelf een afweging in maken.
De sancties zijn alleen van toepassing op Russische of Belarussische kennisinstellingen. De sancties zijn, uitzonderingen daargelaten, niet gericht op individuen. Onder de huidige sancties kunnen studenten en onderzoekers gewoon onderwijs blijven volgen, blijven participeren in onderzoek, publiceren, afstuderen, enzovoorts. Met betrekking tot publicaties waaraan door Russische wetenschappers een aanzienlijke hoeveelheid data is bijgedragen: zolang er geen inhoudelijke twijfel is aan de herkomst en reproduceerbaarheid van die data is er op grond van de huidige sanctieregeling geen reden deze niet te publiceren.
Russische en Belarussische studenten, docenten en onderzoekers die op dit moment in Nederland zijn, kunnen hier blijven en worden zo goed mogelijk ondersteund door de instellingen waarbij zij een opleiding volgen of werkzaam zijn. Voor zover de sancties het niet verhinderen, is het de bedoeling dat de studenten, onderzoekers en docenten uit Belarus en Rusland hun studie, onderzoek c.q. werk zoveel mogelijk voortzetten. De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de onderwijsinstellingen het dringende advies gegeven om zowel Oekraïense als Russische en Belarussische studenten zoveel mogelijk op te vangen en waar mogelijk (financieel) te ondersteunen.
Voor informatie over studenten en onderzoekers met Erasmus of onderzoek beurzen, kunt u terecht bij de organisatie waarmee u dit geregeld hebt. In principe kunnen (Bela-)Russische studenten gewoon beurzen ontvangen, behalve wanneer de studenten te maken krijgen met kennisgebieden waarop EU-sancties van toepassing zijn. Daarbij gaat het verbod overigens niet zozeer om de financiering (beurs) als wel om de toegang van deze studenten tot de kennis waarop de sancties van toepassing zijn. Dit geldt ook voor PhD en postdoc contracten waarbij een individu een contract met een Nederlandse instelling aangaat op een onderwerp dat niet valt onder de kennisgebieden waarop EU-sancties van toepassing zijn.
Voor onderzoekers die in Rusland of Belarus werken, gelden op dit moment sancties, ook met het oog op risico’s op ongewenste kennisoverdracht naar Rusland en Belarus. Russische en Belarussische onderzoekers die buiten Rusland en Belarus werken, mogen niet geweerd worden bij een sollicitatieprocedure op grond van hun nationaliteit.
Voor algemene informatie voor kennisinstellingen over de sancties kunt u terecht bij UNL.
Voor de EU Verordening omtrent de sancties tegen de Russische Federatie en Belarus kunt u terecht bij EUR-Lex.
Twijfelt u of de samenwerking binnen de reikwijdte van de sancties valt? Dan kunt u contact opnemen met ons voor nadere informatie.
Update informatie
Laatste update: 22 maart 2022, 14:37- Wij werken deze Q&A bij wanneer er meer informatie beschikbaar is.