Veelgestelde vragen Externe Audit Kennisveiligheid

De externe audit kennisveiligheid is een onderzoek dat bij universiteiten, hogescholen, UMC’s en de NWO- en KNAW-instituten plaatsvindt. De audit is vormgegeven als een 0-meting van de stand van implementatie van de Nationale Leidraad Kennisveiligheid. Het
onderzoek leidt tot sectorbeelden. 

In het onderzoek wordt gekeken naar:

• hoe ver kennisinstellingen zijn met de implementatie van de leidraad;
• de aanpak en uitkomsten van de door de kennisinstellingen uitgevoerde risicoanalyse op internationale samenwerkingen en financieringsbronnen.
   

De afgelopen jaren heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap samen met het kennisveld beleid en maatregelen met betrekking tot kennisveiligheid ontwikkeld en uitgewerkt. Op 31 januari 2022 is de Nationale Leidraad Kennisveiligheid gepresenteerd en in april 2022 heeft de minister van OCW kennisinstellingen opgeroepen een risicoanalyse uit te voeren op hun internationale samenwerkingen en financieringsbronnen. Met de  externe audit kennisveiligheid brengt OCW de stand van zaken van de implementatie van de Nationale Leidraad en de uitvoering van de risicoanalyses op sectorniveau in beeld. 

De audit is een onafhankelijk onderzoek dat in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wordt uitgevoerd door onderzoeksbureaus Oberon en Dialogic.  

De externe audit start in februari 2023 bij de universiteiten (inclusief UMC’s). In het voorjaar start de externe audit bij hogescholen. In het najaar start de externe audit naar verwachting bij NWO- en KNAW-instituten. Het gehele proces zal rond december 2023 worden afgerond. 

Van kennisinstellingen wordt verwacht dat zij een zelfevaluatie vragenlijst (opgesteld door onderzoeksbureaus Oberon en Dialogic) invullen. De onderzoeksbureaus analyseren de antwoorden op de vragenlijst. Bij een klein aantal kennisinstellingen voert de onderzoeksbureaus vervolgens een kort verdiepend onderzoek - in de vorm van case studies - uit. De instellingen waar dit verdiepend onderzoek plaatsvindt worden op basis van vooraf vastgestelde objectieve criteria geselecteerd. De onderzoekers gebruiken de case studies voor de sectorbeelden. 

De onderzoeksbureaus Oberon en Dialogic delen de analyse van de antwoorden op de vragenlijst op instellingsniveau alleen met de betreffende instelling. Zo krijgt de instelling zelf een beeld van waar zij staat en kan zij aan de slag met eventuele aandachtspunten of aanbevelingen die hieruit volgen. Oberon, Dialogic of het ministerie van OCW geven géén oordeel over de kennisinstelling in deze audit. 

De onderzoekers brengen het beeld van alle kennisinstellingen, inclusief de case studies, samen in sectorbeelden. Er verschijnt een sectorbeeld van de universiteiten (inclusief UMC’s), van de hogescholen en van de NWO- en KNAW-instituten. Het ministerie van OCW gaat in gesprek met de sectororganisaties en experts bij de NCTV en veiligheidsdiensten over vervolgacties op sectorniveau, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van de Nationale Leidraad Kennisveiligheid, naar aanleiding van de sectorbeelden. 

Het verdiepend onderzoek is een veldonderzoek in de vorm van case studies bij een aantal kennisinstellingen. Alle kennisinstellingen vullen de zelfevaluatie vragenlijst in. De analyse van alle antwoorden maken inzichtelijk waar de sector staat ten aanzien van de implementatie van de leidraad en de uitvoering van de risicoanalyses. Het verdiepend onderzoek voert het onderzoeksbureau bij een klein aantal kennisinstellingen uit om good practices op te halen. Deze case studies gebruiken de onderzoekers om het sectorbeeld in te kleuren. 

De klankbordgroep geeft advies op de concept zelfevaluatie vragenlijst, de concept vragen voor het verdiepend onderzoek en de criteria op basis waarvan instellingen voor het verdiepend onderzoek worden geselecteerd. De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van UNL, de VH, NWO, KNAW, NFU en enkele experts van kennisinstellingen. De producten die in de klankbordgroep worden besproken, worden ook op bestuurlijk niveau besproken in de regiegroep kennisveiligheid. Hierin zijn de sectororganisaties uit het kennisveld vertegenwoordigd. 

Alle kennisinstellingen waarbij de audit plaatsvindt zullen de zelfevaluatie invullen. Het gaat om de leden van UNL en de VH en om de instituten van NWO en KNAW. 

Met het onderzoeksbureau is afgesproken dat zij de gegevens ten behoeve van het onderzoek, waaronder persoonsgegevens, de antwoorden op de zelfevaluatie vragenlijst en de gegevens die in de case studies worden opgehaald, uiterlijk 1 maand na afronding van het onderzoek vernietigen. De audit wordt naar verwachting eind 2023 afgerond.

De antwoorden op de zelfevaluatie vragenlijst en de analyse daarvan door de onderzoekers worden alleen met de betreffende instelling gedeeld. Zo krijgt de instelling zelf een beeld van waar zij staan en kan zij aan de slag met eventuele aandachtspunten of aanbevelingen die hieruit volgen. Oberon, Dialogic of het ministerie van OCW geven géén oordeel over de kennisinstelling in dit onderzoek. 

De onderzoekers brengen het beeld van alle kennisinstellingen, inclusief de case studies, samen in een sectorbeeld. Er verschijnt een sectorbeeld van de universiteiten (inclusief UMC’s), van de hogescholen en van de NWO- en KNAW-instituten.

In dit onderzoek wordt géén oordeel gegeven door de onderzoeksbureaus of het ministerie van OCW. Het onderzoek is niet normstellend: de wenselijkheid en invulling van beleid op het gebied van kennisveiligheid verschilt immers per kennisinstelling en is afhankelijk van de context van die instelling. De antwoorden op de zelfevaluatie vragenlijst zijn alleen bekend bij de onderzoekers en worden door hen niet met derden gedeeld. De analyse van de zelfevaluatie door de onderzoekers wordt alleen met de betreffende kennisinstellingen gedeeld en biedt kennisinstellingen inzicht in het eigen beleid en handelen. In de sectorbeelden wordt geen informatie opgenomen die herleidbaar is tot individuele kennisinstellingen. 

Kennisinstellingen krijgen geen specifieke vergoeding voor deelname aan de externe audit. Bij de begrotingsbehandeling van OCW is wel een amendement van het lid Van der Woude aangenomen waarmee middelen ten behoeve van het vergroten van expertise op kennisveiligheid bij kennisinstellingen. Zie ook: Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2023 | Tweede Kamer der Staten-Generaal. Over de uitwerking van dit amendement is het ministerie van OCW in gesprek met de sectororganisaties die het kennisveld vertegenwoordigen. 

De minister van OCW heeft in de Kamerbrief met de voortgangsrapportage over kennisveiligheid d.d. 23 december 2022 aangekondigd dat de externe audit in 2025 zal worden herhaald. 

Het onderzoeksbureau deelt de antwoorden op de zelfevaluatie vragenlijst en de analyse daarvan alleen met de betreffende instelling. Zo krijgt de instelling zelf een beeld van waar zij staan en kan aan de slag met eventuele aandachtspunten of aanbevelingen die hieruit volgen. Het onderzoeksbureau of het ministerie van OCW geeft géén oordeel over de kennisinstelling in deze audit. 

De onderzoekers brengen het beeld van alle kennisinstellingen gezamenlijk, inclusief de case studies, samen in een sectorbeeld. Er verschijnt eerst een sectorbeeld van de universiteiten (inclusief UMC’s), vervolgens van de hogescholen en tot slot van de NWO- en KNAW-instituten. 

De onderzoekers brengen het beeld van alle kennisinstellingen, inclusief de case studies, samen in een sectorbeeld. Er verschijnt een sectorbeeld van de universiteiten (inclusief UMC’s), van de hogescholen en van de NWO- en KNAW-instituten. Het ministerie van OCW gaat in gesprek met de sectororganisaties en experts bij de NCTV en veiligheidsdiensten over vervolgacties op sectorniveau, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van de Nationale Leidraad Kennisveiligheid, naar aanleiding van de sectorbeelden.